Geçtiğimiz yıl en düşük emekli maaşı 5.500 TL’den 7.500 TL’ye çıkarılmıştı. Bu seyyanen yapılmıştı ve bundan dolayı kök maaşlarında bir artış olmamıştı. Şimdi emekli maaşlarına zam yapılırken emekli maaşı 7.500 TL olarak hesaplanmadı. Zamlar kök maaşlarına yani seyyanen zam yapılmazdan evvelki kök maaşlarına yapıldı.
Emekli maaşlarına yapılan bu son zamla birlikte en düşük emekli kök maaşı 7.500 TL oldu ama aradaki seyyanen yapılan zam geri alınmış oldu. Matematiksel olarak herhangi bir zam yapılmamış oldu. Buda ister istemez açlık sınırının altında yaşayan emeklilerin tepkilerine neden oldu. Şimdi ise en düşük emekli kök aylığının 10 bin TL olmasına ilişkin açıklama geldi. İşte detaylar…
Emekliler: En Düşük Maaş 10 Bin TL Olsun
Türkiye’de emeklilerin yaşadığı ekonomik sıkıntılar her geçen gün artıyor. Enflasyon karşısında eriyen emekli maaşları, emeklilerin geçimini zorlaştırıyor. Emekliler, hükümetten zam ve kök ücret uygulamasının kaldırılması talebinde bulunuyor.
Emekliler, 2023 yılında yapılan zamların yetersiz olduğunu belirtiyor. En düşük memur maaşına yüzde 86, kamu işçisine yüzde 45, asgari ücrete yüzde 34 zam yapılırken emeklilere yapılan zam oranı yüzde 25’te kaldı. Kök ücret uygulaması nedeniyle 6 bin liranın altında maaş alan emekliler bu orandan da faydalanamadı. Memurlara verilen 8 bin 77 liralık seyyanen zam da emeklilere yansıtılmadı.
Yaşadıkları sıkıntıları hükümete duyurmak için Ankara’da basın açıklaması yapan emekliler en düşük emekli maaşı olan 7500 TL için sefalet ücreti ifadelerini kullandı. Emekli-Sen Genel Başkanı Veli Beysülen, “Emekli maaşı insanca yaşamaya yetmiyor. Bizim talebimiz en düşük emekli maaşı olan 7500 TL’nin sefalet ücreti olmaktan çıkmasıdır” dedi. Beysülen, ayrıca emekli aylıklarının enflasyon karşısında korunması için refah payının verilmesini istedi.
Emeklilerin taleplerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan yanıt geldi. Erdoğan, yıl sonu itibarıyla emekli maaşlarında yeniden bir değerlendirme yapacaklarını söyledi. Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın yıl sonu enflasyon tahmininin yüzde 58’e yükseldiğini açıklamasının ardından, yıl sonu emekli maaş zammı hesapları da değişti. Buna göre en düşük emekli maaşının 10 bin TL olması bekleniyor. Emekliler, bu müjdeli haberi sevinçle karşıladı.
Küçük Esnaf: Prim Gün Sayısı 7200’e Düşsün
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) sorunu da Türkiye’nin gündeminden düşmüyor. EYT’liler, prim gün sayısı ve yaş şartlarının esnetilmesini talep ediyor. Bu talebi destekleyen bir kesim de küçük esnaflar.
Berber, kuaför, marangoz, bakkal ve terzilerin de aralarında yer aldığı yüzbinlerce küçük esnaf, 9000 olan prim gün sayısının 7200’e düşmesini bekliyor. Bu gerçekleşirse EYT’yi bu yüzden kaçıran esnafa da emeklilik yolu açılacak. TESK Başkanı Bendevi Palandöken, düzenlemenin bir an önce hayata geçirilmesi çağrısını yaptı.
EYT’de binlerce kişiye emekli olma şansı verecek olan 7200 gün şartının indirilmesi için TBMM’ye kanun teklifi sunuldu4. Bağ-Kur’lu esnaf emekli olabilmek için 9000, SSK’lı çalışanlar ise 7200 gün prim ödüyor. TESK Başkanı Bendevi Palandöken, bir kez daha çalışma hayatındaki bu farklılığın giderilmesini istedi. Seçim sürecinde küçük esnafa verilen prim sözünün tutulması çağrısında bulundu.
Palandöken, ayrıca mesleki eğitime ilginin devam etmesi için staj mağdurlarına yönelik de bir düzenleme yapılması gerektiğini vurguladı. Stajda geçen sürenin sigortadan sayılması gerektiğini söyledi5. Palandöken, “Normalde Bağ-Kur’luların 9 gün olmasından dolayı hakikaten zamanında ödeyenler için %5’ten %10’a çıkarılması insanların gelir durumuna, yaptıkları işe orantılı da prim esası getirilmesi belki hakkaniyetli olacak” dedi.