Oluç’tan Anlamlı Çağrı: Lazca Dil Günü ve Ana Dillerin Korunması Vurgusu

Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, 7 Kasım’ın Lazca Dil Günü olarak belirlenmesinin önemine vurgu yaparak, Türkiye’deki ana dillerin korunması, yaşatılması ve geliştirilmesine dair önemli açıklamalarda bulundu. Bu tarihin aynı zamanda değerli sanatçı Kazım Koyuncu’nun doğum gününe denk gelmesi, anlamını daha da derinleştiriyor. Oluç, ana dillerin kamusal alandan uzaklaştırıldığına dair eleştirilerde bulunurken, Türkiye’nin Birleşmiş Milletler’in ana dili haklarına dair bildirisini kabul ettiğini, ancak hâlâ bazı çekinceleri sürdürdüğünü dile getirdi.

Oluç’un ifadelerine göre, Lazca dahil olmak üzere Türkiye’de pek çok dil yok olma tehdidi altında. UNESCO’nun verilerine göre, ülkede 18 dilin tehlike altında olduğu belirtiliyor. Hakkı Saruhan Oluç, HEDEP olarak 7 Kasım Lazca Dil Günü’nü kutladıklarını belirterek, ana dillerin varlığının halkların özgür varoluşu için kritik olduğunu vurguladı. Ayrıca, Lazcanın Türkiye’de tanınmasına ve sevilmesine büyük katkı sağlayan Kazım Koyuncu’yu saygıyla andı. Konuya ilişkin şu ifadeleri kullandı;

”Laz Enstitüsü var, Laz dili ve kültürünün korunması, yaşatılması ve geliştirilmesi amacıyla 7 Kasımı Lazca Dil Günü olarak ilan etti, aynı zamanda 7 Kasım Kazım Koyuncu’nun da doğum günü. Bu vesileyle, Türkiye’de ana dili olarak konuşulan dillerin korunmasına, yaşatılmasına, geliştirilmesine ve özgürlüğüne yönelik çağrımızı yineliyoruz. Ana dillerin önündeki engeller kaldırılmalı ve diller desteklenmelidir. Evlerinde, oyunlarında, sokaklarında, masal ve şarkılarında ana dilini yaşatmak herkesin hakkıdır.

Tekçi politikalar bu ülkede yüzyıl boyunca ana dillerimizi kamusal alandan uzak tutmuştur ve hâlen de uzak tutmaya devam etmektedir. Kürtçe, bu ana dillerin arasında, bu yasakçı politikalardan en fazla nasibini almış olan ana dilidir. Türkiye ana dili haklarına dair Birleşmiş Milletler bildirisini kabul etmiştir ancak ana diliyle ilgili çekinceleri hâlâ kaldırmamıştır. Ana dilinde eğitim hakkı başta olmak üzere, kültürel çeşitliliği korumakla ilgili taraf olan uluslararası anlaşmaların da ihlal edilmesi anlamına gelmektedir bu tutum.

Türkiye’de pek çok dil gibi Lazca da kaybolma tehlikesi arasındadır. UNESCO’nun dünya tehlike altındaki diller atlasına göre Türkiye’de 18 dil yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Ana dil eğitiminin anayasal güvence altına alınmadığı durumda Lazca da bu tehlikeyle karşı karşıyadır.

Biz, HEDEP olarak, 7 Kasım Lazca Dil Günü kutlu olsun diyoruz ve Türkiye’de dillerin çoğulluk ve eşitlik içinde bir arada yaşayıp gelişmesinin barışın, toplumsal-kültürel eşitliğin ve özgürlüğün önemli dinamiklerinden biri olduğuna inanıyoruz. Ana dil hakkı evrensel bir insan hakkıdır, halkların özgür varlığıdır ana dilleri; bunu bir kez daha vurguluyoruz ve doğum günü bugün olan ve Lazcanın Türkiye’de tanınmasına ve sevilmesine büyük katkısı olan sevgili Kazım Koyuncu’yu da Lazcanın şenliği ve coşkusuyla bir kez daha anıyoruz.” dedi.