Ekonomi

Türkiye’de işsizlik oranı düşüyor: yüzde 9,2’ye geriledi

Türkiye’de işsizlik oranı Ağustos 2023’te yüzde 9,2’ye düşerek Ocak 2014’ten bu yana en düşük seviyeye indi. Cinsiyete ve yaşa göre işsizlik oranları da azaldı. İşsizlik oranının gelecekte nasıl değişeceği ise merak konusu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan son verilere göre, Türkiye’de işsizlik oranı Ağustos 2023’te bir önceki aya göre 0,2 puan azalarak yüzde 9,2’ye geriledi. Bu oran, Ocak 2014’ten bu yana görülen en düşük işsizlik oranı olarak kayıtlara geçti. İşsiz sayısı ise 56 bin kişi azalarak 3 milyon 223 bin kişiye düştü.

Ekonomik toparlanma ve istihdam politikaları işsizliği azalttı

Türkiye’de işsizlik oranının düşmesinde, ekonomideki toparlanmanın ve hükümetin uyguladığı istihdam teşviklerinin önemli rolü olduğu belirtiliyor. Türkiye ekonomisi, 2023 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 21,7 büyüyerek beklentilerin üzerinde bir performans sergiledi. Bu büyüme, hem iç talebin hem de ihracatın artmasına bağlı olarak gerçekleşti.

Ayrıca, hükümetin salgın döneminde uyguladığı kısa çalışma ödeneği, ücretsiz izin desteği ve istihdam teşvikleri gibi politikalar da işsizliğin artmasını önledi.

Kadınlar ve gençler işsizlikten daha fazla etkilendi

TÜİK verilerine göre, işsizlik oranı cinsiyete göre farklılık gösterdi. Erkeklerde işsizlik oranı yüzde 7,5 iken, kadınlarda bu oran yüzde 12,6 olarak gerçekleşti. Bu durum, kadınların işgücüne katılım oranının erkeklere göre daha düşük olmasından ve kadınların daha fazla kayıt dışı çalışmasından kaynaklanıyor. Ayrıca, kadınların eğitim seviyesi ve mesleki becerileri de iş bulma şanslarını etkiliyor.

İşsizlik oranı yaş gruplarına göre de değişkenlik gösterdi. 15-24 yaş arası genç nüfusta (15-24 yaşındakiler ile öğrenci olmayan 15-19 yaşındakilerden oluşan dar tanımlı genç nüfus) işsizlik oranı temmuz ayına göre 0,7 puan azalarak yüzde 17,2’ye geriledi.

Ancak bu oran, genel işsizlik oranının yaklaşık iki katı seviyesinde kaldı. Genç nüfusun işsizliği, eğitim sisteminin istihdam piyasası ile uyumsuzluğu, mesleki eğitim ve staj imkanlarının yetersizliği ve gençlerin beklenti ve tercihleri gibi faktörlerden etkileniyor.

İşsizlik oranının geleceği ne olacak?

Türkiye’de işsizlik oranının gelecekte nasıl seyredeceği konusunda farklı tahminler bulunuyor. Küresel makro modelleri ve analistlerin beklentilerine göre Türkiye’de işsizlik oranının bu çeyrek sonunda yüzde 10,10 olması bekleniyor. Ekonometrik modellerimize göre ise uzun vadede Türkiye işsizlik oranının 2024 yılında yüzde 10,30, 2025 yılında ise yüzde 10,50 civarında seyretmesi öngörülüyor.

Bu tahminler, ekonomik büyümenin yavaşlaması, enflasyonun yüksek seyretmesi, döviz kurlarının dalgalanması ve salgın riskinin devam etmesi gibi belirsizliklerin işsizlik oranını olumsuz etkileyeceği varsayımına dayanıyor.

Türkiye’de işsizlik oranının düşürülmesi için neler yapılması gerektiği konusunda ise uzmanlar farklı görüşler ileri sürüyor. Bazıları, işgücü piyasasının esnekleştirilmesi, işverenlere vergi ve sigorta indirimleri sağlanması, kayıt dışı istihdamın önlenmesi, eğitim sisteminin iyileştirilmesi ve mesleki eğitim imkanlarının artırılması gibi politikaların uygulanması gerektiğini savunuyor.

Bazıları ise, işsizliğin yapısal bir sorun olduğunu ve bu nedenle istihdam yaratmak için ekonomik büyümenin kalitesinin ve sürdürülebilirliğinin artırılması, gelir dağılımının iyileştirilmesi, yatırım ortamının geliştirilmesi ve teknolojik dönüşümün desteklenmesi gibi stratejilerin izlenmesi gerektiğini belirtiyor.

Türkiye’de işsizlik oranı tarihi bir düşüş göstererek ekonomideki toparlanmanın ve istihdam politikalarının etkisini gösterdi. Ancak işsizlik oranı hala yüksek seviyelerde seyrediyor ve kadınlar ve gençler işsizlikten daha fazla etkileniyor.

İşsizlik oranının gelecekte nasıl değişeceği ise ekonomik belirsizlikler ve yapısal sorunlara bağlı olarak farklı tahminlere konu oluyor. Türkiye’de işsizliğin azaltılması için hem kısa vadeli hem de uzun vadeli politikaların uygulanması gerekiyor.