Ekonomi

Vergi ve cezalara yüzde 60 zam geliyor! İşte 2024’te artacak olan kalemler

2024 yılında vergiler, cezalar, harçlar ve ücretler yüzde 60’a yakın oranda artacak. Bu artış, yüksek enflasyonun etkisiyle belirlenen yeniden değerleme oranına bağlı. Cumhurbaşkanı ise bu oranı azaltma veya artırma yetkisine sahip.

Türkiye’de yaşayan vatandaşları ilgilendiren birçok vergi, ceza, harç ve ücret kalemi, 2024 yılının başında yüzde 60’a yakın oranda zamlanacak. Bu zamlar, ekim ayında açıklanacak olan yeniden değerleme oranına göre belirlenecek. Yeniden değerleme oranı ise üretici fiyat endeksinin (Yİ-ÜFE) son 12 aylık ortalamasına göre hesaplanacak.

Yeniden değerleme oranı nedir?

Yeniden değerleme oranı, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298’inci maddesine göre her yılın başında, çeşitli vergi, ceza, harç ve ücret kalemlerinde uygulanacak artış oranını belirleyen bir kavramdır. Bu oran, her yıl ekim ayı sonu itibarıyla Yİ-ÜFE’nin son on iki aylık ortalamasında bir önceki on iki aylık dönemin ortalamasına göre meydana gelen artış olarak hesaplanır.

2024’te yeniden değerleme oranı ne kadar olacak?

2024 yılında uygulanacak yeniden değerleme oranı, 3 Kasım’da Ekim 2023 enflasyon verileri açıklandığında netleşecek. Ancak eylül sonu itibarıyla Yİ-ÜFE’nin düzeyi, bu oranın yüzde 60 dolayında olacağını gösteriyor. Bu da 2024 başında çeşitli vergi, ceza, harç ve ücretlerin 2023’teki kadar olmasa da yine yüksek oranda artacağı anlamına geliyor.

Hangi kalemler zamlanacak?

Ekim sonunda belli olacak yeniden değerleme oranına göre yılbaşında artırılacak yükümlülükler şunlar:

  • Emlak Vergisi
  • Çevre Temizlik Vergisi
  • Motorlu Taşıtlar Vergisi
  • Gelir Vergisi Kanunu’nda bazı istisna tutarları, vergi tarifesi dilimleri vb.
  • Veraset ve İntikal Vergisi’nde istisnalar, tarife matrahları
  • Damga Vergisi
  • Özel İletişim Vergisi
  • Trafik cezaları
  • Ehliyet ve pasaport harçları
  • Vergi Usul Kanunu’ndaki cezalar
  • Kabahatler Kanunu’na tabi idari para cezaları
  • Araç muayene ücretleri

Cumhurbaşkanının yetkisi ne?

Vergi Usul Kanunu uyarınca Cumhurbaşkanının, vergi ve harçlarda yeniden değerleme oranını yüzde 50’ye kadar azaltma ve yüzde 50’ye kadar artırma yetkisi bulunuyor. Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde Cumhurbaşkanının artırma yetkisi yüzde 50, indirme yetkisi yüzde 80 düzeyinde bulunuyor. Bu yetkiyi kullanması halinde, ilgili kalemlerdeki artış oranları değişebilir.

Yüksek enflasyonun etkisi ne?

Yüksek yeniden değerleme oranı ile vergi ve cezaların yüksek oranda artırılması, aynı zamanda 2023 yılındaki yüksek enflasyonunun özellikle dar ve sabit gelirler üzerindeki erozyonunu 2024’e de taşımak anlamına geliyor. Bu durum, vatandaşların alım gücünü ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.