Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Eylül ayına ilişkin enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 1,88, yılın ilk dokuz ayında yüzde 14,97, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19,41 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 16,88 arttı.
Enflasyon rakamları, milyonlarca emekli ve çalışanın maaşlarına ve kira artışlarına doğrudan etki ediyor. Peki, 3 aylık enflasyon rakamları ne anlama geliyor? SSK ve Bağkur emeklileri, memur ve memur emeklileri, kira artışları nasıl değişecek? İşte merak edilen soruların cevapları.
SSK ve Bağkur Emeklileri
SSK ve Bağkur emeklilerinin maaşları, her altı ayda bir enflasyona göre güncelleniyor. Ocak-Haziran döneminde gerçekleşen enflasyon oranı yüzde 9,13 olarak açıklanmıştı. Bu oran, Temmuz ayından itibaren SSK ve Bağkur emeklilerinin maaşlarına yansımıştı.
Şimdi ise Temmuz-Eylül döneminde gerçekleşen enflasyon oranı belli oldu. Buna göre, 3 aylık enflasyon yüzde 25,11 olarak hesaplandı. Bu oran, SSK ve Bağkur emeklilerinin maaşlarına Ocak ayından itibaren artış olarak yansıyacak. Bu artışın üstüne Ekim-Kasım-Aralık döneminde gerçekleşecek enflasyon oranı da eklenecek ve yıl sonunda 6 aylık enflasyon rakamı ortaya çıkacak.
Memur ve Memur Emeklileri
Memur ve memur emeklilerinin maaşları ise toplu sözleşme ile belirleniyor. Toplu sözleşmeye göre, memur ve memur emeklilerinin maaşlarına 2023 yılı için yüzde 15 zam yapılması kararlaştırılmıştı. Bu zam, Ocak ayından itibaren uygulanmaya başlamıştı.
Ancak toplu sözleşmede ayrıca bir de enflasyon farkı hükmü bulunuyor. Buna göre, eğer gerçekleşen enflasyon oranı toplu sözleşmedeki zam oranını aşarsa, aradaki fark memur ve memur emeklilerinin maaşlarına yansıtılıyor.
Eylül ayı enflasyon verilerine göre, 3 aylık enflasyon oranı yüzde 18,03 olarak hesaplandı. Bu oran, toplu sözleşmedeki zam oranını yüzde 3 aştı. Bu da memur ve memur emeklilerinin maaşlarına enflasyon farkı olarak yansıyacak. Bu farkın üstüne Ekim-Kasım-Aralık döneminde gerçekleşecek enflasyon oranı da eklenecek ve yıl sonunda 6 aylık enflasyon rakamı ortaya çıkacak.
Örneğin, Temmuz ayında 3 bin TL maaş alan bir memur veya memur emeklisi, Eylül ayında 3 aylık enflasyona göre 90 TL enflasyon farkı alacak ve maaşı 3 bin 90 TL olacak. Bu maaşa Ekim-Kasım-Aralık döneminde gerçekleşecek enflasyon oranına göre de ek zam gelecek.
Kira Artışları
Kira artışları ise tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) değişime göre belirleniyor. TÜFE, her ay TÜİK tarafından açıklanıyor. Kira artış oranı ise TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre hesaplanıyor.
Eylül ayı itibarıyla TÜFE’nin 12 aylık ortalaması yüzde 55,34 olarak açıklandı. Bu oran, kira sözleşmesi biten veya yenilenen ev ve iş yerlerinin kira artış oranını gösteriyor. Yani, kira sözleşmesi biten veya yenilenen ev ve iş yerlerinin kiraları yüzde 55,34 oranında artırılabilir.
Örneğin, Eylül ayında kira sözleşmesi biten veya yenilenen bir evin kirası bin TL ise, yeni kira bedeli bin 553 TL olabilir. Bu oran, Ekim ayında TÜİK tarafından açıklanacak TÜFE verilerine göre değişebilir.
Sonuç
Enflasyon rakamları, emekli ve çalışanların maaşlarını ve kira artışlarını doğrudan etkiliyor. 3 aylık enflasyon rakamları ise SSK ve Bağkur emeklileri için yüzde 25,11, memur ve memur emeklileri için yüzde 18,03 enflasyon farkı anlamına geliyor. Kira artışları ise yüzde 55,34 oranında yapılabilir. Bu rakamların üstüne Ekim-Kasım-Aralık döneminde gerçekleşecek enflasyon oranları da eklenecek ve yıl sonunda kesin rakamlar belli olacak.
-
-
-
-
-
-
