Türkiye ekonomisinde son günlerde yaşanan gelişmeler, yatırımcıları tedirgin ediyor. Dolar/TL kuru, 27 lira seviyesinin üzerinde seyrediyor. Enflasyon, çift haneli rakamlarda kalmaya devam ediyor. Merkez Bankası ise faiz artırımına devam ediyor. Peki, Türkiye ekonomisini bekleyen tehlikeler neler? 4 Eylül’de açıklanacak olan enflasyon verisi, Türkiye ekonomisi için kritik bir öneme sahip.
ABD Tarım Dışı İstihdam Verisi Beklentinin Üstünde Geldi
Dünya ekonomisinde ise ABD tarafında tarım dışı istihdam verisi bekleniyordu. Bu veri geldi ve beklentinin hafif üstünde geldi. Bu durum piyasaları bir miktar tedirgin etti. Tarım dışı istihdam verisinde beklenti 170 bin seviyesindeydi. 187 bin geldi. Bir önceki ay 157 bin seviyesinde gelmişti. Bu ay da 187 bin seviyesinde geldi. Beklentinin üstünde geldi. Bu durum piyasalar açısından bir miktar negatif oldu.
Ancak özellikle saatlik kazançlar tarafında görüldüğü gibi beklenti %0,3 seviyesinde iken %0,2 geldi. Bu durum piyasalar için oldukça önemli. Çünkü FED de bu saatlik kazançlara önem veriyor. Saatlik kazançların düşmesi ilerleyen dönemde insanların alım gücünün düşmesi anlamına geliyor. Bu da enflasyonu aşağı çekecek. Bu pozitif bir veriydi bugün.
Aslında diğer güzel pozitif veri ise Amerika’da işsizlik oranı oldu. İşsizlik oranı uzun süredir düşüyordu ve en son %3,5 seviyesine gerilemişti. %3,8 seviyesine çıktı. %0,3 oranında artış var. Amerika’da işsizlik kademeli olarak artacak. Çünkü bu kadar yüksek bir faiz ortamı şirketlerde ve kamu tarafında daralmaya neden olacak. Bu durumda işsizliği artıracak.
Tabloya genel ölçüde baktığımızda aslında enflasyonu arttıracak unsurlar yavaş yavaş masadan çekiliyor ve FED’in ön dönemde faiz projeksiyonunu değiştirmesine neden olacak. FED bana göre artık faiz ile sona geldi. Bundan sonra FED’in gideceği yol oldukça kısa yani artırımda gideceği yol oldukça kısa. Belki bir tane 0,25 puan arttırabilir ama sonrasında artık faiz artırımında sona gelecek. 2024 yılında ise faizi indirmeye başlayacak. İndirmek zorunda kalacak.
Bu olguda artık önümüzdeki dönem açısından gerek Bitcoin gerek altın gerek gümüş gerekse ABD borsalarında yeniden yukarı yönlü trendi destekleyecek. 2024 yılında bu söylediğim varlıklarda yukarı yönlü hareketler daha ivmeli bir şekilde olacak. Buna yönelik yatırımcılar bu alanlarda pozisyon alırsa varlıklarını arttıracaklar.
Petrol Üreticilerinden Gabon’da Askeri Darbe
Dünya konjonktürü veri odaklı baktığında önümüzdeki dönemde artık büyük merkez bankaları faiz arttırmakta oldukça dikkatli davranacaklar. Çünkü artan her faiz yeni ekonomik krizleri tetikleyebilir. Ki özellikle Avrupa Birliği tarafında ve Amerika tarafında bankacılık krizi söz konusu. Bu kriz daha da derinleşebilir. Yeni daha boyutlu krizler meydana getirebilir.
Bu yönüyle de merkez bankaları artık çok korkak davranacaklar. Yine tekrar bu döngü devam edecek. Parasal genişleme devam edecek. Faiz indirimleri devam edecek. Bu yönüyle de bu durum 2024 yılında başlayacak. 2024 yılı artık parasal genişleme zamanı. Para musluklarının açılacağı zaman. Bu durumda artık yeniden varlıkların artması anlamına geliyor.
Bugün diğer olgu ise önemli petrol üreticilerinden Gabon’da askeri darbe oldu. Bu durum petrol fiyatlarını yukarı yönlü etkiledi. Petrol fiyatlarında artış var. Bu artış da piyasalar üzerinde bir etken oluyor. Ama artık petrol fiyatlarının belli bir bölgede durması gerekiyor. Onu grafik üzerinde konuşacağız.
Türkiye Ekonomisi İçin Kritik Gün: 4 Eylül
Tüm bu gelişmeler ışığında FED Spice tahmin aracına baktığımızda FED’in 20 Eylül toplantısında faizleri sabit tutma olasılığı %93 seviyesine çıkmış durumda. 1 Kasım’daki toplantıda ise FED’in faizleri sabit tutma olasılığı %60 seviyesine çıkmış durumda. Aralık toplantısına baktığımızda burada da FED’in faizleri sabit tutma olasılığı %58 seviyesinde bulunuyor.
Yani artık FED faiz artırımında son noktaya geldi değerli arkadaşlar. Yine içeride 4 Eylül Pazartesi günü enflasyon verisi açıklanacak. Bir önceki ayın enflasyon verisi %9 seviyesinde gelmişti ve TÜİK ölçeğinde enflasyonun %10 seviyesinin altına inmesi bekleniyor.
Bu durum Merkez Bankası’nın faiz indirimine devam etmesine neden olabilir. Ancak piyasalar bu faiz indirimlerini olumsuz karşılayabilir ve dolar/TL kuru üzerinde baskı oluşturabilir. Bu nedenle Türkiye ekonomisi için kritik bir gün olan 4 Eylül’de açıklanacak olan enflasyon verisini yakından takip etmek gerekiyor.
