Rusya’da iki ay önce Devlet Başkanı Vladimir Putin’e karşı ayaklanma başlatan paralı asker grubu Wagner’in lideri Yevgeniy Prigojin’in uçağının düşmesi sonucu hayatını kaybettiği iddia ediliyor. Uçağın düşme nedeni ve Prigojin’in içinde olup olmadığı henüz netleşmedi. Prigojin, 23-24 Haziran’da Rusya’nın üst düzey subaylarına karşı düzenlenen isyana öncülük etmişti. Putin, bu isyanın Rusya’yı iç savaşa sürükleyebileceğini söylemiş ve hainlere cezalarını vereceğini belirtmişti.
Prigojin’in ölümü, Putin’in muhalifleri arasında yaşanan gizemli ölümleri akıllara getirdi. Putin’e veya çıkarlarına karşı çıkan pek çok kişi, son yıllarda şüpheli koşullar altında öldü veya ölüme yaklaştı. İşte bu esrarengiz olaylardan bazıları:
Aleksey Navalni
Rusya’nın en önde gelen muhalefet lideri Aleksey Navalni, Ağustos 2020’de Sibirya’da zehirlendikten sonra tedavi için Almanya’ya uçtu. Batılı uzmanlar, Navalni’nin 1970’ler ve 1980’lerde Sovyet ordusu tarafından geliştirilen bir grup sinir gazı olan Noviçok ile zehirlendiğini tespit etti. Kremlin, olayla bağlantısı olduğunu reddetti.
Navalni, 2021’de Rusya’ya gönüllü olarak döndü ve tutuklandı. Navalni’nin muhalif siyasi hareketi yasa dışı ve “aşırılıkçı” ilan edildi. Rusya’daki bir mahkeme bu ay, Navalni’nin hapis cezasını 19 yıl daha uzattı.
Sergey Skripal
Eski bir KGB ajanı ve Putin’in muhalifi Sergey Skripal ve kızı Yulia, Mart 2018’de İngiltere’deki Salisbury kentindeki bir alışveriş merkezinin dışındaki bankta baygın halde bulundu. İngiliz yetkililer, ikilinin Noviçok ile zehirlendiğini söyledi. Her ikisi de hayatta kalmayı başardı. Rusya, zehirleme olayında rolü olduğunu reddetti ve İngiltere’nin Rusya karşıtı histeriyi kışkırttığını iddia etti.
Vladimir Kara-Murza
Rus muhalif aktivist Vladimir Kara-Murza, 2015 ve 2017 yıllarında kendisini zehirlemeye yönelik girişimlerde bulunulduğuna inandığını söyledi. Reuters tarafından görülen tıbbi raporlara göre, daha sonra bir Alman laboratuvarı Kara-Murza’da yüksek düzeyde cıva, bakır, manganez ve çinko buldu. Moskova rolü olduğunu reddetti.
Aleksander Litvinenko
Eski bir KGB ajanı ve Putin’in muhalifi Aleksander Litvinenko, Kasım 2006’da Londra’daki bir otelde nadir ve güçlü bir radyoaktif izotop olan polonyum-210 karıştırılmış yeşil çay içtikten sonra öldü. İngiliz soruşturması 2016’da Putin’in muhtemelen cinayete onay verdiği sonucuna vardı. Kremlin olayla ilgisi olduğunu reddetti.
Pavel Antov
Putin’i eleştiren iş insanı Pavel Antov, Ekim 2020’de Hindistan’da kaldığı lüks otelin penceresinden düştüğü iddia edilerek hayatını kaybetti. Onun tatile gittiği arkadaşlarından biri de öncesinde kalp krizi geçirerek öldü. Rusya olayla ilgili soruşturma başlatmadığını duyurdu.
Diğer Gizemli Ölümler
Ukrayna Savaşı sonrasında Putin’in muhalifleri arasında gizemli ölümler arttı. Kimi pencereden, kimi balkondan, kimi köprüden düştü. Kimi otelde, kimi evinde ölü bulundu. Kimi intihar ettiği, kimi kazaya kurban gittiği iddia edildi. İşte bu ölümlerden bazıları:
- Boris Nemtsov: Rusya’nın en tanınmış muhalif liderlerinden biriydi. 2015’te Kremlin Sarayı’nın yakınında yürürken arkasından vurularak öldürüldü.
- Mikhail Lesin: Putin’in eski medya patronuydu. 2015’te Washington’da kaldığı otel odasında ölü bulundu. Başına aldığı darbeler sonucu öldüğü söylendi.
- Natalia Estemirova: İnsan hakları savunucusuydu. Çeçenistan’da Rus askerlerinin işlediği insanlık suçlarını belgelemişti. 2009’da Grozni’de kaçırıldı ve daha sonra başından vurulmuş halde bulundu.
- Denis Voronenkov: Eski bir Rus milletvekiliydi. 2017’de Ukrayna’ya kaçtı ve Putin’i eleştirdi. Kiev’de bir otelin önünde silahlı saldırıya uğrayarak öldürüldü.
- Nikolai Glushkov: Eski bir Rus iş insanı ve Putin’in rakibi Boris Berezovski’nin yakın arkadaşıydı. 2018’de Londra’daki evinde boğularak öldürüldü.
