İstanbul, Türkiye’nin en büyük ve en kalabalık şehri olarak hem ekonomik hem de kültürel açıdan önemli bir merkezdir. Ancak bu şehir, son yıllarda artan nüfus, iklim değişikliği ve altyapı sorunları nedeniyle su sıkıntısı ile karşı karşıyadır. Özellikle 2023 yılında yaşanan kuraklık, İstanbul’un su kaynaklarını ciddi şekilde azaltmış ve şehrin susuz kalma riskini artırmıştır. Peki, İstanbul’un su sıkıntısı ne kadar ciddi? Bu sorunun çözümü için neler yapılıyor? Bu makalede, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürü’nün verdiği açıklamalara dayanarak bu sorulara cevap arayacağız.
İstanbul’un Su Durumu
İstanbul’un su ihtiyacını karşılamak için kullanılan başlıca kaynaklar barajlar, göller ve yeraltı sularıdır. Bu kaynakların toplam kapasitesi yaklaşık 1 milyar metreküptür. Ancak bu kapasitenin tamamı kullanılabilir değildir. Çünkü bu kaynaklardan bir kısmı içme suyu kalitesinde değildir, bir kısmı da buharlaşma, kaçak ve kayıp nedeniyle azalmaktadır. Bu nedenle, İstanbul’un gerçek kullanılabilir su kapasitesi yaklaşık 800 milyon metreküptür.
İstanbul’un yıllık su tüketimi ise yaklaşık 1 milyar metreküptür. Bu tüketimin %70’i konutlarda, %20’si sanayide, %10’u ise park ve bahçelerde gerçekleşmektedir. Bu rakamlar, İstanbul’un su ihtiyacının su kaynaklarının kapasitesini aştığını göstermektedir. Dolayısıyla, İstanbul’un su sıkıntısını önlemek için yağış miktarının artması veya su tasarrufunun sağlanması gerekmektedir.
Ancak 2023 yılında yaşanan kuraklık, bu iki seçeneği de zorlaştırmıştır. Çünkü 2023 yılında İstanbul’da yağış miktarı uzun yıllar ortalamasının çok altında kalmıştır. Örneğin, Ocak ayında normalde 100 mm olan yağış miktarı sadece 10 mm olmuştur. Bu durum, barajlardaki doluluk oranlarının düşmesine neden olmuştur. Nitekim, Nisan ayında barajlardaki doluluk oranı %20’nin altına inmiştir. Bu oran, son 15 yılın en düşük seviyesidir.
Buna ek olarak, kuraklık nedeniyle buharlaşma miktarı da artmıştır. Buharlaşma, doğal bir olay olup her yıl belirli oranlarda gerçekleşmektedir. Ancak 2023 yılında buharlaşma miktarı normalden daha fazla olmuştur. Örneğin, her yıl 40-60 milyon metreküp arasında olan buharlaşma miktarı bu yıl 65 milyon metreküpe ulaşmıştır.
Bu faktörlerin bir araya gelmesi, İstanbul’un su sıkıntısını daha da derinleştirmiş ve şehrin susuz kalma tehlikesiyle karşı karşıya kalmasına yol açmıştır.
Alınan Tedbirler
İSKİ Genel Müdürü, İstanbul’un su sıkıntısını çözmek için alınan tedbirleri şöyle açıklamıştır:
- Şehrin susuz kalmaması için gerekli çalışmaların devam ettiğini ve şehri susuz bırakmayacaklarını belirtmiştir.
- Anadolu Yakası’ndan Avrupa Yakası’na su aktarımının devam ettiğini ve bu sayede Avrupa Yakası’nın su ihtiyacının karşılandığını ifade etmiştir.
- Avrupa Yakası’nın kendi kendine yetebilmesi için rezerv suyu ve Meriç suyu gibi alternatif kaynakların gündeme geldiğini ve bunların master planında yer aldığını söylemiştir.
- Tarihi bentlerdeki suyun kullanılmadığını, çünkü bunların içme suyu sistemine uygun olmadığını ve yeterli verimliliğe sahip olmadığını açıklamıştır.
- Park ve bahçelerdeki su tüketiminin azaltılması için geri dönüşüm suyu veya başka alternatifler bulunması gerektiğini vurgulamıştır.
- Vatandaşlardan su tasarrufu yapmalarını istemiş, örneğin araba yıkama sıklığını azaltmalarını veya oto yıkamacıları tercih etmelerini önermiştir.
Sonuç
İstanbul, Türkiye’nin en büyük şehri olarak su sıkıntısı ile mücadele etmektedir. 2023 yılında yaşanan kuraklık, bu sıkıntıyı daha da artırmış ve şehrin susuz kalma riskini yükseltmiştir. Bu nedenle, hem yetkililerin hem de vatandaşların su tasarrufu konusunda duyarlı olması gerekmektedir. Aksi takdirde, İstanbul’un geleceği tehlikeye girebilir.
