EG.5: Yeni Covid-19 Varyantı Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Covid-19 pandemisi devam ederken, virüsün yeni varyantları ortaya çıkıyor ve dünyayı tehdit ediyor. Bunlardan biri de EG.5 veya Eris adlı yeni bir Covid-19 suşu. Bu suş, Çin ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerde artan vaka payından sorumlu ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından bir “ilgi varyantı” olarak belirlendi. Peki EG.5 nedir, nasıl bulaşır, semptomları nelerdir ve mevcut aşılar ona karşı etkili mi? İşte bu soruların cevapları.

EG.5 nedir?

EG.5, Covid-19’un neden olduğu SARS-CoV-2 virüsünün bir alt tipidir. Virüsün genetik yapısında zamanla meydana gelen değişikliklere mutasyon denir. Bazı mutasyonlar virüsün özelliklerini değiştirirken, bazıları ise hiçbir etkiye sahip değildir. Virüsün özelliklerini değiştiren mutasyonlar bir araya geldiğinde, yeni bir varyant oluşur.

EG.5, Omicron’dan türeyen XBB varyantlarını hedef alan yeni Covid aşılarını bu sonbaharda piyasaya sürmeye hazırlanın . Novavax, aşısının “XBB.1.5, XBB.1.16 ve XBB.2.3 dahil olmak üzere XBB alt varyantlarına karşı fonksiyonel bağışıklık tepkilerini indüklediğini” söylüyor.

EG.5’in resmi adı EG.5 iken, “Eris” çevrimiçi olarak verilen rastgele bir takma addır ve daha sonra EG.5.1 alt değişkenini popüler hale getirmiştir.

EG.5 nasıl bulaşır?

EG.5’in bulaşma yolları, diğer Covid-19 varyantlarıyla aynıdır. Virüs, solunum yolu damlacıkları veya aerosoller aracılığıyla insandan insana geçer. Bu damlacıklar veya aerosoller, enfekte bir kişi öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda havaya yayılır ve başka bir kişi tarafından solunabilir.

EG.5’in bulaşıcılığı, yani virüsün ne kadar kolay yayıldığı henüz tam olarak bilinmemektedir. Ancak DSÖ Çarşamba günü yayınlanan bir risk değerlendirmesinde, “EG.5 artan yaygınlık, büyüme avantajı ve bağışıklıktan kaçış özellikleri göstermiş olsa da, bugüne kadar hastalık şiddetinde bildirilen herhangi bir değişiklik olmamıştır” dedi.

Bu özelliklerin varyantın bazı ülkelerde, hatta küresel olarak baskın hale gelmesine yol açabileceğini de sözlerine ekledi.

EG.5’in semptomları nelerdir?

EG.5’in semptomları, ateş, öksürük, boğaz ağrısı, yorgunluk, burun akıntısı ve tat ve kokuda değişiklik gibi geçmiş varyantlarla aynı olduğu bildirilmektedir. Ancak bu semptomlar kişiden kişiye değişebilir ve bazı kişiler hiçbir semptom göstermeyebilir.

EG.5’in hastalık şiddeti, yani virüsün ne kadar ciddi hastalığa neden olduğu da henüz tam olarak bilinmemektedir. Ancak DSÖ, mevcut kanıtlara dayanarak, şu anda dolaşımda olan diğer varyantlarla uyumlu olarak, küresel düzeyde düşük bir halk sağlığı riski oluşturduğunu söylüyor.

Mevcut aşılar EG.5’e karşı etkili mi?

EG.5’in mevcut aşılarla ilişkisi, halen araştırılmakta olan bir konudur. Ancak bazı aşı üreticileri, aşılarının EG.5’e karşı koruma sağladığını iddia ediyor.

Örneğin, Novavax, aşısının “XBB.1.5, XBB.1.16 ve XBB.2.3 dahil olmak üzere XBB alt varyantlarına karşı fonksiyonel bağışıklık tepkilerini indüklediğini” söylüyor.

UNC Gillings Küresel Halk Sağlığı Okulu’nda Epidemiyoloji Bölümü’nde profesör olan Justin Lessler, “EG.5, XBB soyunun bir parçasıdır ve XBB varyantlarıyla önceki aşı suşlarından daha yakından ilişkilidir” dedi.

“Bu nedenle beklenti, bu sonbaharda piyasaya çıkacak olan yeniden formüle edilmiş aşıların, önceki aşılara göre EG.5’e karşı daha iyi koruma sunacağı yönünde.”

CDC Direktörü Mandy Cohen’e göre, aşı dağıtım sorumluluğu özel sektöre geçtiğinden , yeni aşıların ABD’de Eylül sonundan itibaren kullanıma sunulması bekleniyor .

EG.5 hangi ülkelerde görüldü?

EG.5 vakalarının en büyük kısmı Çin’de tespit edildi ve bunu ABD, Güney Kore, Japonya ve Kanada izledi.

Ayrıca Avustralya, Singapur, İngiltere, Fransa, Portekiz ve İspanya’da da tespit edilmiştir.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre, 5 Ağustos’ta sona eren hafta itibarıyla vakaların %17,3’ünü oluşturan EG.5 şu anda ABD’deki baskın türdür .

EG.5 ile nasıl mücadele edebiliriz?

EG.5 ile mücadele etmenin en iyi yolu, Covid-19’un yayılmasını önlemek için alınan önlemlere uymaktır. Bu önlemler şunlardır:

Exit mobile version