Arjantin merkez bankası, Pazartesi günü aşırı sağcı liberter Javier Milei’nin şok edici bir ön seçim zaferi kazanmasının ardından para birimi pezoyu %18’e yakın bir oranda devalüe etti ve gösterge faiz oranını 21 puan gibi büyük bir artışla %118’e yükseltti.
Hareketler, hükümetin, Arjantinli kongre üyesinin sürpriz zaferinin ardından piyasaları sakinleştirmeye yönelik bir girişimiydi ve bu ona ülkenin cumhurbaşkanlığı ön seçimlerinde kabaca %30 ile tahminlerin çok ötesinde en büyük oy payını verdi.
Piyasalar, ılımlı adaylar için olumlu sonuçlar üzerine bahis oynuyordu. Arjantin’de cumhurbaşkanlığı seçimi Ekim ayında yapılacak.
Arjantin hisse senetleri ve ülke dolar tahvilleri de Pazartesi günü düşüş yaşadı. Merkez bankası Pazartesi günü pesonun dolar karşısında 350’de tutulacağını söyledi. Ekim seçimlerine kadar.
Milei’nin radikal planları
Popüler bir hoşnutsuzluk dalgasına binen Milei, merkez bankasından kurtulma ve Arjantin ekonomisini dolarlaştırma sözü verdi. Ayrıca keskin harcama kesintilerini savundu.
Latin Amerika’nın üçüncü büyük ekonomisi olan Arjantin, yıllardır ekonomik ve mali krize saplanmış durumda. Ülkenin döviz rezervleri hızla küçülüyor ve enflasyonunun yıl için %142,4 olacağı tahmin ediliyor.
Arjantin, on yıl içinde altıncı durgunluğunun eşiğinde. Milei, yozlaşmış siyasi sınıf olarak adlandırdığı sınıfın sesli bir eleştirmeni ve ülke liderlerinin onu bir krizden diğerine attığını söylüyor. Pezoyu dolarla değiştirmenin enflasyonu sakinleştirebileceğine inanıyor, ancak birçok ekonomist bunun mali kaosu tetikleyebileceği konusunda uyarıyor.
Piyasa tepkisi
Milei’nin ön seçim zaferi piyasalarda şok etkisi yarattı. Arjantin borsası Merval endeksi Pazartesi günü %11 düşerek 29.000 puana geriledi. Ülkenin 10 yıllık dolar tahvillerinin getirisi ise %17’ye yükseldi.
Pezo ise dolar karşısında %17,8 değer kaybederek 350’den 413’e fırladı. Merkez bankası, pesonun dolar karşısında 350’de tutulacağını söyledi ve piyasaya 1,2 milyar dolar sattı.
Merkez bankası ayrıca gösterge faiz oranını 97’den 118’e yükseltti. Bu, Arjantin’in faiz oranını dünyanın en yüksek seviyesine çıkardı.
Siyasi sonuçlar
Milei’nin ön seçim zaferi, Arjantin siyasetinde yeni bir dönem başlatabilir. Milei, kendisini “liberter” olarak tanımlıyor ve liberal ekonomik politikaları savunuyor. Ayrıca sosyal konularda da muhafazakar bir tutum sergiliyor.
Milei, Arjantin’in iki büyük siyasi partisi olan Peronistler ve Radikaller arasında bir alternatif sunuyor. Peronistler, solcu Alberto Fernandez’in liderliğindeki hükümet partisi iken, Radikaller ise merkez sağcı Mauricio Macri’nin liderliğindeki ana muhalefet partisi.
Milei, ön seçimlerde %30 oy alarak her iki partiyi de geride bıraktı. Bu, onu Ekim ayındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde güçlü bir aday haline getirdi.
Milei’nin rakipleri ise onun radikal planlarını eleştiriyor ve Arjantin’i daha büyük bir krize sürükleyeceği uyarısında bulunuyor. Fernandez, Milei’nin “ekonomik terörizm” yaptığını söyledi. Macri ise Milei’nin “popülist” ve “demagojik” olduğunu iddia etti.
Milei ise kendisine yönelik eleştirileri reddediyor ve Arjantin halkının değişim istediğini söylüyor. Milei, “Arjantin’in geleceği liberterdir” dedi.
-
-
-
-
-
-
